گیلان
استان گیلان، با مرکزیت شهر رشت، در شمال ایران و در میان کوههای البرز و تالش و جنوب دریای خزر قرار گرفته است. این استان که با استان های اردبیل در غرب، مازندران در شرق ، زنجان در جنوب و آذربایجان و دریای خزر در شمال هم مرز و همسایه است؛ شهرستان های آستارا ،آستانه اشرفیه، املش ، بندر انزلی، سیاهکل ، ماسال ، رضوانشهر ، لاهیجان، رودبار ،رودسر ،شفت ،صومعه سرا ،تالش ،فومن ،لاهیجان و لنگرود را در خود جای داده است. زبان مردم این استان، گیلکی می باشد.
رشت
رشت، مرکز استان گیلان و سومین شهر گردشگر پذیر ایران می باشد. این مکان که به شهر باران شهرت دارد؛ با شهرهای آستانه اشرفیه، لاهیجان، سیاهکل، رودبار، شفت، فومن، صومعه سرا و بندر انزلی همسایه است. مردمان آن به زبان گیلکی سخن می گویند. از غذاها و خوراکی های معروف رشت می توان به کباب ترش، باقلا قاتوق، فسنجان رشتی، پلا کباب، میرزا قاسمی، ترش تره و دلار اشاره کرد. از سوغات این شهر، رشته خوشکار، مربای بالنگ، ترشی سیر،زیتون، کلوچه، حصیربافی، چموش دوزی و رشتی دوزی را می توان نام برد. از جمله آداب و رسوم مردمان آن، گیشه بری، نوروز خوانی و عروس گوله است.
مکان های دیدنی رشت
مجموعه میدان شهرداری رشت
مجموعه میدان شهرداری رشت در مرکز شهر قرار دارد و در دوران پهلوی (۱۳۰۴-۱۳۲۰) احداث شد؛ شامل کاخ شهرداری، موزه پست و ساختمان قدیمی هتل ایران می‌شود. از ویژگی های آن می توان به اجرای موسیقی زنده توسط گروه ارکستر و همچنین زنگ ساعت مجموعه که در هر ساعت به صدا در می‌آید؛ اشاره کرد. کاخ سفید شهرداری، نماد شهر رشت است و در تاریخ ۲۶ آذرماه سال ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۱۶، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
موزه مردم شناسی رشت
موزه مردم شناسی و باستان شناسی یا موزه گنجینه رشت، که می توان صحنه های بازسازی شده از زندگی مردم محلی و آثار باستانی کشف شده از شهر را در آن مشاهده نمود؛ معرف تاریخ و فرهنگ مردم بومی گیلان است. ساختمان این موزه در دوره پهلوی(سال ۱۳۴۹) به موزه تبدیل و در سال ۱۳۶۷ بازگشایی شده است. طبقه همکف آن به بخش مردم شناسی و زیرزمین آن نیز به بخش باستان شناسی اختصاص یافته است؛ دارای اشیایی تاریخی است که قدمت برخی از آنها به ۳ هزار سال پیش از میلاد می رسد.
خانه میرزا کوچک خان جنگلی
خانه یا موزه میرزا کوچک خان یکی از خانه های قدیمی رشت می باشد که سبک معماری بومی چند سده اخیر آن منطقه را به نمایش می گذارد. این خانه محل زندگی میرزا کوچک خان جنگلی یا یونس استاد سرایی از رهبران مبارز نهضت جنگل بوده است. این مکان(با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال) در ضلع شمالی میدان شهرداری رشت قرار دارد. اهمیت آن، نشان دادن بخش مهمی از هویت سیاسی و تاریخی رشت و نمایش اسناد و وسایل دوران نهضت جنگل می باشد. این خانه در تاریخ در ۲۷ اسفندماه ۱۳۸۶ با شماره ۲۲۵۰۸، در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
باغ محتشم رشت
باغ محتشم رشت یا پارک شهر، واقع در این شهر است؛ که قدمت آن به دوران ناصرالدین شاه قاجار باز می گردد. این باغ که کنار رودخانه گوهر رود قرار دارد؛ متعلق به اکبر خان بیگلربیگی بوده است. در داخل این باغ عمارتی با نام کلاه فرنگی با چهار طبقه قرار دارد، بنایی چند ضلعی است که بلندترین اتاق آن، هشت‌گوش و از هر سو دارای پنجره‌هایی است که رو به باغ باز می‌شوند. عمارت در ۲۶ آبان ۱۳۷۵، با شماره ۱۷۶۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. پیکر هوشنگ ابتهاج از مشاهیر بنام ایرانی نیز در ۵ شهریور ۱۴۰۱ در باغ محتشم به خاک سپرده شد.
بقعه دانای علی
بقعه یا آرامگاه دانای علی، محل دفن یکی از عرفای قرن ۱۳ ه.ق رشت است که به مرحله والایی از عرفان رسیده بود. اینن بنا در محله چمارسرای قرار دارد. گنبد بقعه نیز به‌شکل کلاه درویشی است و با الهام از گنبد شیخ زاهد گیلانی، واقع در حومه لاهیجان، ساخته شده است.
بازار رشت
بازار رشت در میدان شهرداری و خیابان امام خمینی این شهر، واقع شده است. این بازار، مجموعه ای است شامل میدان های بزرگ و کوچک، کاروانسراها و طاقی ها که توسط راسته های مختلف به همدیگر مرتبط هستند. کاروانسرهای این مجموعه در دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی به عنوان کانون های بازرگانی ساخته شدند. در این بازار میتوان انواع خوراکی‌های محلی تازه، ماهی و انواع سبزیجات بومی و همچنین صنایع دستی مردم گیلان را خریداری نمود.
سایر جاذبه های فرهنگی گیلان
ماسوله
ماسوله از مکان های دیدنی گیلان می باشد که با شکل پلکانی که قدمتی بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ سال دارد؛ بعنوان باغ شهری بدون وسیله نقلیه موتوری شناخته می شود. کهنه ماسوله در قرن پنجم تا هشتم هجری از مراکز مهم فلزکاری به شمار می‌رفته است. یکی از کشفیات آن، سفال‌های لعابدار با رنگ‌های متنوع دوره سلجوقی بوده است. موزه مردم شناسی، موزه حیات وحش، موزه میراث فرهنگی، بقعه عون بن علی ، بازار ماسوله و غیره از جاذبه های آن می باشد. شهر تاریخی ماسوله در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۰، ثبت ملی شده است.
موزه مردم شناسی ماسوله
موزه مردم شناسي ماسوله يا موزه شرقي ماسوله، در ورودی شهر واقع شده است. این موزه که به همت فرهاد شرفی در سال ۱۳۸۱تأسیس شد؛ دارای سه بخش می باشد. در بخش اول، اسناد و وسایل مربوط به صد سال اخیر منطقه و اطراف، در بخش دوم، وسایل مربوط به دو قرن اخیر منطقه و روستاهای اطراف و در بخش سوم، وسایل چهارده قرن اخیر مانند وسایل زندگی مردم ماسوله، قرار داده شده است.
قلعه رودخان
قلعه رودخان( قلعه هزار پله ، حسامی، سکسار و سگسال )که واقع در فومن و استان گیلان است، متعلق به دوره ساسانی می باشد. این قلعه در نزدیکی روستای رودخان، بر فراز ارتفاعات، جای گرفته است. بر اساس کتیبه ای، این مکان در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری تجديد بنا و در سال ۱۸۳۰ میلادی توسط خوچكو، ایران شناس لهستانی، کشف شده است. این قلعه اکنون ۱۶۰۰ پله دارد و دو قسمت ارگ( شاه‌نشین و حرم سرا) و قورخانه( فعالیت‌های نظامی و زندگی سربازان)را داشته است. قلعه رودخان در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ۱۵۴۹.۳ثبت ملی شده است.
موزه میراث روستایی گیلان
موزه میراث روستایی گیلان، نمونه‌ای کوچک، اما واقعی از نحوه زندگی و فرهنگ سنتی روستاهای گیلان است. هدف این مجموعه، حفظ فرهنگ بومی، فن ساخت و دانش نانوشته‌ای است که در روستاهای گیلان وجود داشته است. ایده ساخت این مجموعه توسط دکتر محمود طالقانی مطرح شد و پارک جنگلی سراوان، به‌عنوان محل اجرای پروژه انتخاب شد. این موزه که یک اکوموزه شامل ۹ حوزه چون جلگه شرق، جلگه غرب، جلگه مرکز، کوهستان شرق، کوهپایه شرق، کوهستان غرب، کوهپایه غرب، ساحل غرب و ساحل شرق می باشد؛ در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۶ با شماره ۱۹۰۹۳، ثبت ملی شده است.
کاخ موزه نظامی انزلی
کاخ موزه نظامی انزلی یا کاخ میان پشته، در انزلی واقع شده است. قدمت کاخ به دوران قاجار باز می گردد. مالک اصلی، تاجری روسی بود که آن را به رضاخان اهدا کرد. در طبقه اول آن، می توان انواع تجهیزات مربوط به نیروی دریایی، دوربین های یک چشم، قطب نماها، هدیه هندی ها به ناصرالدین شاه، تمساح بزرگ تاکسیدرمی شده و الگوی لباس سربازهای هخامنشی و در طبقه بالا، هدایایی چون هدیه هیتلر و اسباب شخصی خاندان پهلوی، تابلوهای نقاشی، انواع ظروف، ساعت های برنزی، رادیوگرام مشاهده می شود. این مجموعه، با شماره ۱۵۱۱ به ثبت آثار ملی رسیده است.
موزه تاریخ چای
موزه تاریخ چای ایران یا آرامگاه کاشف السلطنه، تنها موزه چای کشور و واقع در استان گیلان و شهر لاهیجان می باشد. در این موزه نحوه و چگونگی ورود و پیشرفت صنعت چای به کشورمان با استفاده از کلکسیون ارزشمندی از اسناد، مدارک، تصاویر و اشیائ قدیمی که در خود جای داده، برای بازدیدکنندگان روایت می شود. کاشف السلطنه( پدر چای ایران) در این مکان به خاک سپرده شده است. وی با سفر به هندوستان، فنون کاشت چای را فرا گرفت و۳۰۰۰ نهال چای را وارد ایران کرد. این مکان، در تاریخ ۲۶ آبان ۱۳۷۵ با شماره ۱۷۶۹، به ثبت ملی رسیده است.
خانه منجم باشی لنگرود
خانه منجم باشی متعلق به خاندان منجم باشی است که نمادی از شهر لنگرود می باشد. قدمت آن به دوران قاجار باز می گردد و شامل بخش‌های مختلف بیرونی، اندرونی، خانه، مسجد و حمام است که امروزه این مجموعه از هم جدا شده اند. طبقه فوقانی آن یک سالن پذیرایی و سه اتاق دارد. بام بنا، واشن‌ریزی شده و سفال پوش است. در قسمت ورودی ساختمان تزیینات گچبری ساده، اشیا و لوازم زندگی و تصاویر مربوط به خاندان مشاهده می شود. این مجموعه زیبا در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ۳۳۷۰، ثبت ملی شده است.
پل خشتی لنگرود
پل خشتی لنگرود یا به زبان گیلکی لنگرودی، خَشته‌پٌل و خَشته‌پورد، یکی از آثار دیدنی و نمادی لنگرود می باشد. این پل روی رودخانه لنگرود در مسیر راه قدیمی لاهیجان به لنگرود و در مرکز شهر ساخته شده است و به عنوان بزرگترین پل خشتی گیلان، «فشکالی محله» را به «راه پشته»، وصل می‌كند. احتمالا قدمت آن به دوران صفوی باز می گردد. اتاق های مستقر در دو بازو آن نشان از تجاری بودن و بندری بودن لنگرود در گذشته دارد. این اثر در تاریخ ۱۳ خرداد ۱۳۵۱ با شماره ۹۱۵، ثبت ملی شده است.
تپه مارلیک
تپه مارلیک یا چراغعلی تپه در دره گوهر رود، بقایای به‌جای مانده از تمدن باستانی متعلق به حداقل سه هزار سال پیش است. در کاوش های باستان شناسی عزت اله نگهبان،۵۳ گور به همراه اشیایی چون ظروف سفالین، چینی، طلا، نقره و مفرغ و مجسمه‌های برنزی که مربوط به سلاطین آماردی بوده؛ کشف شده است. اشیای سیمین و زرین، مانند جام مارلیک، نشانگر ثروت فراوان ساکنان این منطقه و پارچه های کشف شده، نشان دهنده پیشرفت صنعت بافندگی می باشد. این تپه باستانی در دی ماه ۱۳۵۶ با شماره ۴۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آرامگاه شیخ زاهد گیلانی
آرامگاه شیخ زاهد گیلانی یا شیخ انور، در روستای شیخ انور واقع شده است. این بقعه که محل دفن شیخ تاج الدین ابراهیم ملقب به شیخ زاهد گیلانی می باشد؛ با گنبد فیروزه‌ای خود در میان مزارع سرسبز و دل‌انگیز چای جای گرفته است. شیخ زاهد گیلانی از عرفا و استادان شیخ صفی‌الدین اردبیلی بود. قدمت این آرامگاه متعلق به اواخر سده ۹ هجری قمری است. مدفن شیخ با کاشی سبز رنگی پوشیده شده و دارای فرمی هرمی شکل است. آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، در تاریخ ۵ دی ۱۳۴۷ با شماره ۸۲۴ ، به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شهرستان شفت
شهرستان شفت از شهرهای دیدنی گیلان شمرده می شود. محبوبیت آن بیشتر بخاطر وجود خانه های چوبی و رنگی و لذت شب مانی در آنها است. زبان مردم این شهر گیلکی و تالشی است. این شهر دارای جاذبه های تاریخی چون پل تاریخی لیشاوندان، مجموعه باستانی کمسار، خانه قدیمی فرضعلی خرم در روستای ممل چاله و امام زاده ابراهیم، اشاره کرد. از آثاری که در این منطقه ثبت ملی شده اند می توان به پل تاریخی لیشاوندان اشاره کرد که متعلق به دوران قاجار است و در تاریخ ۱۲ آذر ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۷۸۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نظر خود را ثبت کنید